Bệnh xoăn lá trên rau xanh gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức đề kháng và năng suất thu hoạch rau, củ, quả và chất lượng của nông sản. Lá rau xoăn đến từ nhiều nguyên nhân như thời tiết môi trường, côn trùng và bệnh. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chỉ ra những nguyên nhân và biện pháp chữa bệnh xoăn lá trên cây trồng hiệu quả.
Dấu hiệu nhận biết bệnh xoăn lá trên cây trồng
Xoăn lá là loại bệnh xảy ra phổ biến trên các loại cây trồng, rau màu và một số giống cây ăn quả. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây nên như từ điều kiện thời tiết, cách chăm sóc và các loại côn trùng trong tự nhiên. Khi nhiễm bệnh, cây sẽ bị mất nhiều chất dinh dưỡng và có những dấu hiệu điển hình sau:
- Lá cây từ từ thu nhỏ lại và xoắn tròn lại với nhau.
- Lá cây giòn, dày lên, cứng và khô. Chiều dài lá giảm dần, bị co rút.Rìa lá bị uốn cong hướng vào bên trong mạch gân trung tâm của lá. Màu lá chuyển từ xanh lục sang xanh đậm có sắc đen thẫm, sau đó ngả vàng và rụng dần.
- Bệnh có thể xuất hiện trong mọi giai đoạn phát triển của cây như cây còn non, cây trong giai đoạn phát triển mạnh về chiều cao, cây khi ra hoa, kết trái.
Nguyên nhân bệnh xoăn lá trên cây trồng
Do lượng nước tưới
Cây bị thừa nước hay thiếu nước trong thời gian dài đều là một trong những nguyên nhân khiến bệnh xoăn lá phát triển mạnh. Khi cây bị úng nước, đất không thoáng khí sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nấm hại phát triển mạnh. Sau một thời gian, rễ cây bị ngạt và thối đen, mục nát do nấm tấn công. Cây không đủ chất dinh dưỡng nuôi các bộ phận khiến lá cây héo chết, đốm vàng và rụng dần.
Trong điều kiện đất quá khô cằn, rễ cây bị teo làm dinh dưỡng nuôi thân, lá không đủ. Ở thời điểm này, lá thường bị quăn lại, khô héo và rụng khỏi thân. Do vậy, tưới nước với lượng phù hợp là yếu tố quan trọng giúp cây được phát triển mạnh khỏe nhất.
Do ánh sáng
Đối với những loại cây cảnh, rau màu, cây ăn trái ưa ánh nắng mặt trời, bạn cần trồng cây trong điều kiện đủ ánh sáng. Trong quá trình phát triển, nếu số giờ chiếu sáng không đủ, lá cây sẽ có hiện tượng xoăn tròn, ngọn chậm phát triển. Đây là phản ứng tự nhiên của các loài để tồn tại được dài hơn trong điều kiện ánh sáng và số giờ chiếu nắng không phù hợp.
Do virus gây bệnh
PLCV virus – Papaya leaf curl virus là loại virus gây bệnh xoăn lá thường gặp nhất trên các loại cây trồng hiện nay. Khi cây nhiễm bệnh, lá sẽ bị biến dạng, kích thước giảm đáng kể, thịt lá nhăn nheo và xuất hiện các gân trong trên lá.
Virus này không tự xuất hiện mà được truyền thông qua vật chủ trung gian. Những vật chủ trung gian gây bệnh phổ biến nhất là côn trùng chích hút như bọ trĩ, các loại rệp, bọ phấn… Các loài côn trùng này reo rắc những phấn bụi và dịch trên cơ thể chúng ra các vị trí cây xung quanh. Do vậy, bệnh xoăn lá có thể lây lan nhanh chóng trong diện tích cây nuôi trồng.
Do côn trùng gây bệnh
Côn trùng là nguyên nhân phổ biến nhất khiến cây trồng bị xoăn lá trong thời gian ngắn. Bên cạnh việc bơm hoặc làm lây lan virus gây bệnh PLCV, côn trùng còn hút đi chất dinh dưỡng, chất nhựa có trong cây.
Cây bị mất đi chất dinh dưỡng do sự tấn công từ virus và côn trùng sẽ nhanh chóng bị thương tổn và phần thể hiện rõ nhất là lá và ngọn cây. Côn trùng thường tập trung thành từng nhóm nấp dưới lá, trong ngọn cây, cuống lá hay trong các lá non chưa bung hết.
Bên cạnh các nguyên nhân ở trên, bệnh xoăn lá trên cây trồng còn có thể do nấm Taphrina deformans Berk. Tul hay còn gọi là nấm túi ngoài. Nấm thường tồn tại dạng bào tử trên mặt lá và phát triển mạnh vào thời tiết mát mẻ, ẩm khi xuân đến.
Bệnh xoăn lá trên một số cây trồng phổ biến
Một số cây trồng nông nghiệp thường bị nhiễm bệnh xoăn lá gồm:
Xoăn lá trên cây cà chua gây ra bởi virus
Virus được đưa vào cây thông qua các loài côn trùng bọ trĩ, rệp chích hút. Dịch và phấn từ các loài này lan sang diện tích cây trồng bên cạnh khiến hiện tượng xoăn lá phát triển nhanh trên diện tích rộng. Khi bị bệnh, mép lá bị cuốn lại, biến dạng, lá cây giòn, nổi gân và lá chuyển vàng. Quả cà chua tạo thành thường nhỏ, méo mó hạt lép và không đạt năng suất.
Xoăn lá trên cây ớt do virus gây nên
Khi cây bị bệnh, lá có màu loang lổ, eo nhỏ và xơ xác. Cây nhiễm bệnh thường thấp lùn, sinh trưởng và phát triển kém.
Xoăn lá trên cây chanh dây
Cây mọc với lá rậm rạp là điều kiện thuận lợi để các loài côn trùng phát triển. Rệp trắng, bọ trĩ là những loài tấn công mạnh nhất lên cây. Lá cây chanh dây tương đối dày, do vậy, biểu hiện của bệnh là lá xoăn nhẹ, quả méo mó, héo và biến dạng.
Biện pháp chữa bệnh xoăn lá trên cây trồng
Khi bạn phát hiện cây trồng bị nhiễm bệnh xoăn lá, việc làm đầu tiên là cắt bỏ toàn bộ những lá bị xoăn. Những chiếc lá đã nhiễm bệnh sẽ không thể hồi phục về trạng thái khỏe mạnh ban đầu. Do vậy, việc loại bỏ giúp giảm áp lực về dinh dưỡng lên bộ rễ cho cây.
Sau khi đã bỏ lá, bạn sử dụng các sản phẩm đặc trị xoăn lá. Những loại thuốc phun này có thể mua trực tiếp tại các cửa hàng vật tư và thuốc trừ sâu nông nghiệp. Nếu cây có phần trắng, bạn nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phun đều 2 mặt lá để mang đến hiệu quả tốt nhất.
Nếu bạn phát hiện cây nhiễm bệnh do virus, biện pháp mang đến hiệu quả tốt nhất là nhỏ bỏ cây bệnh và tiêu hủy để bệnh không lây nhiễm sang cây khác.
Biện pháp phòng bệnh xoăn lá trên cây trồng
Bệnh xoăn lá trên cây trồng tương đối dễ để thực hiện phòng tránh. Bạn có thể kết hợp các biện pháp chăm sóc và phòng bằng các loại thuốc. Một số biện pháp bạn nên cân nhắc sử dụng trước và trong quá trình chăm sóc cây trồng:
- Sử dụng giống cây gieo trồng khỏe mạnh, chất lượng cao, có khả năng sinh trưởng tốt.
- Cung cấp cho cây lượng nước tới phù hợp. Áp dụng biện pháp thoát nước tốt cho ruộng vườn.
- Sử dụng phân bón đúng loại, sản phẩm của công ty sản xuất phân bón uy tín, sử dụng đúng liều lượng để cây hấp thụ tốt nhất. Tránh bón quá nhiều phân đạm vì khi quá liều lượng, bộ phận lá phát triển mạnh làm cây rậm rạp, tạo nơi trú ẩn thuận lợi cho côn trùng.
- Vệ sinh sạch cỏ và các loại phế thải trước khi gieo trồng.
- Sử dụng bẫy dính trong vườn để bẫy các loài côn trùng.
- Thường xuyên kiểm tra ruộng vườn để phát hiện sớm những hiện tượng lạ xuất hiện trên lá và thân.
- Sử dụng lưới chống côn trùng hoặc trồng rau trong nhà kính, nhà màng để ngăn chặn sự xâm nhập của các loài côn trùng tự nhiên.
Nội dung bài viết đã liệt kê những dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh xoăn lá. Từ đó, đưa ra những biện pháp chữa bệnh xoăn lá trên cây trồng và phương pháp để phòng bệnh hiệu quả. Bệnh xoăn lá nếu để lâu sẽ làm ảnh hưởng đến toàn bộ sự phát triển của cây. Do đó, bạn cần phát hiện kịp thời để có cách điều trị nhanh chóng, giảm thiệt hại về kinh tế và năng suất cây trồng.
Nguồn tin: Phân bón Hà Lan
