Nguồn tin : Báo Nông nghiệp
Mặc dù quả vải đang có giá cao ngất ngưởng nhưng người trồng vải thiều trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên lại vô cùng buồn bã khi có một vụ mất mùa chưa từng có.
Năm 2024 chứng kiến một vụ vải mất mùa chưa từng có tại tỉnh Thái Nguyên. Ảnh: PH.
Đã thành thông lệ, tại tỉnh Thái Nguyên, vào độ giữa tháng 6, đầu tháng 7 hàng năm, những chùm vải thiều chín đỏ au, to tròn đẹp mắt sẽ được bày bán ở khắp nơi từ siêu thị đến các chợ truyền thống. Tuy nhiên năm nay, mặc dù đang chính vụ nhưng quả vải lại vắng bóng trên thị trường. Dạo quanh một số chợ truyền thống trên địa bàn TP Thái Nguyên và các huyện Đồng Hỷ, Võ Nhai…, số người bày bán vải thiều chỉ lác đác vài sạp.
Theo bà Nguyễn Thị Thảo, tiểu thương bán trái cây ở chợ Túc Duyên (TP Thái Nguyên), vào thời điểm này năm ngoái, vải thiều được bán với giá 20.000 – 25.000 đồng/kg, mỗi ngày bà bán được từ 50 – 70kg. Tuy nhiên năm nay do vải thiều mất mùa nặng, giá vải tăng gần gấp 3 lần nên rất ít người mua, hàng bán rất chậm. Mỗi ngày bà Thảo chỉ bán được khoảng 5 – 10kg.
Tương tự bà Thảo, ông Nguyễn Đức Việt, một lái buôn trái cây có tiếng ở xã Phúc Thuận (TP Phổ Yên) cho biết đã làm nghề buôn bán hoa quả lâu năm nhưng chưa khi nào thấy giá thu mua vải thiều cao như năm nay.
“Những năm trước, tôi thường tới các vùng chuyên canh vải của Hải Dương và Bắc Giang để lấy từ 1 – 2 tấn về giao cho tiểu thương tại các chợ trên địa bàn tỉnh. Nhưng năm nay, từ đầu vụ đến giờ, tôi chưa lấy được chuyến hàng nào bởi giá vải quá cao nên tiểu thương không đặt hàng”, ông Việt chia sẻ.
Do thời tiết ở miền Bắc năm nay chuyển đổi thất thường nên cây vải tại nhiều nơi không ra hoa, những nơi có tỷ lệ nở và đậu quả cao nhất cũng chỉ bằng 50% năm ngoái. Ảnh: PH.
Hiện nay, theo khảo sát, giá quả vải thiều trên thị trường đạt mức cao nhất từ trước đến nay khi dao động từ 40.000 – 80.000 đồng/kg. Mặc dù quả vải đang có giá cao ngất ngưởng như vậy nhưng người trồng vải thiều trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên lại vô cùng buồn bã khi có một vụ mất mùa chưa từng có.
Đã trồng vải thiều tại xã Hợp Tiến, huyện Đồng Hỷ hơn 20 năm nay nhưng chưa khi nào ông Nguyễn Văn Huấn lại chứng kiến vụ vải mất mùa nặng như năm nay.
“Ngay từ những tháng đầu năm Giáp Thìn, thay vì ra hoa, cây vải lại ra mầm lá. Cho đến nay, gần 20 cây vải của gia đình tôi không cây nào có quả. Dù tôi đã dùng một số biện pháp kích thích để vải ra hoa nhưng đều không hiệu quả.”
Không riêng gì gia đình ông Huấn, nhiều hộ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đều rơi vào tình trạng chung là gần như mất trắng vụ vải thiều. Điển hình như gia đình ông Tô Văn Học tại xã Nam Hòa, huyện Đồng Hỷ. Thời điểm này năm ngoái, gia đình ông Học đã phải huy động hết nhân lực trong nhà mới có thể thu hoạch hết 50 cây vải thì năm nay vườn vải của ông gần như mất trắng.
“Các cụ thường nói ‘một năm ăn quả, một năm trả cành’ nhưng thường những năm mất mùa, mỗi cây vải cũng phải thu được khoảng 10 – 20kg quả. Riêng năm nay thì gần như mất trắng, số lượng quả trong vườn chỉ đủ để phục vụ gia đình”, ông Học buồn bã.
Theo lí giải của ngành chức năng cũng như kinh nghiệm trồng vải lâu năm của người dân địa phương, nguyên nhân vụ vải năm nay mất mùa nặng là do ảnh hưởng của thời tiết chuyển đổi thất thường, có đủ hình thái mưa – nắng, nóng – rét, sương giá… nên diện tích trồng vải tại nhiều nơi không ra hoa, những nơi có tỷ lệ nở và đậu quả cao nhất cũng chỉ bằng 50% năm ngoái.
Ngoài ra, mùa đông xuân 2023 – 2024 ở miền Bắc mặc dù vẫn có các đợt lạnh giá dưới 10 độ C nhưng so với trung bình nhiều năm nền nhiệt vẫn cao hơn khoảng 1,5 độ C, qua đó ảnh hưởng đến quá trình phân hóa mầm hoa của cây vải.
Từ giữa tháng 1 đến giữa tháng 2/2024 lại có các đợt không khí lạnh ngắn, kèm theo mưa nhỏ kéo dài khiến độ ẩm không khí, độ ẩm đất cao, trời nóng ẩm, dẫn đến cây vải có hiện tượng ra lộc sớm trên diện rộng, làm giảm mật độ hoa.
Tại vùng vải thiều ở huyện Thanh Hà (tỉnh Hải Dương) năm nay cũng có tình trạng vải ra lộc sớm, lộc ra cùng hoa, dẫn đến năng suất đậu trái giảm khoảng một nửa so với năm ngoái. Theo Phòng NN-PTNT huyện Thanh Hà, toàn huyện năm nay có gần 3.300ha vải chín sớm và muộn. Trong đó có gần một nửa diện tích vải ra hoa cùng với lộc.
Còn tại “thủ phủ” vải thiều Bắc Giang, tổng diện tích vải thiều toàn tỉnh năm 2024 là 29.700ha, sản lượng ước trên 100.000 tấn, chỉ bằng khoảng 50% so với năm 2023.
